معمارکده 2012

پوكه معدني چيست؟

پوكه معدني دانه‌هاي سبك حاصل از فعاليتهاي آتشفشاني است و مزيت عمده آن نسبت به مصالح ساختماني مشابه از  قبيل  شن  و  ماسه وزن حجمي بسيار كم آن (حدود 7/0)، دارا بودن درجه سختي بالا و نيز تخلخل فراوان مي‌باشد. رنگ اين ماده معدني سفيد يا خاكستري  مايل به سفيد يا زرد است، پوكه معدني داراي دانه‌بنديهاي متفاوت از ذرات غباري تا قطعات بزرگ با قطر بيش از 100 ميليمتر است كه .هر يك از اندازه‌هاي فوق براي مصارف بخصوصي به كار مي‌روند 

نحوه استخراج 

پوكه  معدني  به صورت  عدسي‌  هايي  با  قطر 50  تا 100  متر و  ارتفاع  حدود 5 متر در زير  لايه‌هايي  از  خاك  و سنگ  وجود دارد . اکتشاف به  کمک حفر چاه و ایجاد ترانشه صورت می گیرد   و پس از  آن  توسط  بلدوزر عمليات  باطله  ‌برداري يعني برداشتن سنگ و خاك از روي لايه‌هاي  پوكه  معدني  انجام  مي‌شود.

 درمرحله بعد عمليات  بارگيري  به  كمك لودر صورت   مي ‌پذيرد وحمل ماده معدني به وسيله كاميون و كمپرسي از محل معدن انجام مي‌شود . امكان  فعاليت معدن حدود ده ماه از  سال وجود  دارد و  تعداد روزهاي  مفيد كاري حدوداً 250 روز در سال مي‌باشد

ميزان استخراج

در حال  حاضر  توسط   شركت  پوكه  معدني  ملار  سالانه     حدود     000\50  مترمكعب پوكه استخراج مي‌شود كه حدود 20% آن به خارج صادر مي‌شود و مابقي در داخل كشور مصرف  مي‌گردد

سابقه مصرف پوكه معدني

مهندسين رومي در گذشته از اين ماده معدني درساختمان هاي  باستاني استفاده نموده اند ، در آمریکا از سال 1940میلادی مصرف می شده ،در ایران نیز از  سال  1348 شمسي  (1969 ميلادي)  مورد  مصرف  قرار گرفته است.و در حال حاضر علاوه بر مصرف در ايران به كشورهاي حاشيه خليج فارس، امارات متحده عربي، عربستان و ... صادر مي‌گردد

 خواص پوكه معدني

- ‌وزن  مخصوص  پائين  (5/0 تا 7/0)  ؛ به طوريكه روي آب شناور مي‌ماند

 عايق  صدا،  سرما،  گرما-

-مقاومت  در مقابل  آتش‌سوزي؛  به طوريكه  تا 760 درجه  سانتيگراد هيچ تغييري در حجم و شكل  آن  حاصل  نمي‌شود .  ( نقطه   ذوب   اين  ماده معدني1342 درجه سانتيگراد مي باشد).

-استحكام؛  بتون و مصا لح   تشكيل  شده  از  پوكه  معدني  ملار  از  ميزان بالاي  دوام  نسبت  به  وزن  برخوردار مي‌باشد.  همچنين   ميخ را پذيرفته  ودر خود نگه مي‌دارد.

- حالت ارتجاعی ، خاصیت ارتجاعی به مصالح تشکیل شده از پوکه معدنی ملار امکان دریافت ضربه های بیشتر را بدون اینکه شکسته شود و یا ورق ورقه گردد، می دهد.

 موارد مصرف

-جهت شيب بندي بامها و كف ساختمان (دانه‌ها و ذرات كوچكتر از 40 ميليمتر).

-برای تهيه بلوكهاي سبك سقفي و ديواري، موزائيك سبك، بتون سبك ، براي  قطعات  باربر سبك و قطعات جدا كننده ( دانه‌ها و ذرات  كوچكتر از 15 ميليمتر)

-بعنوان عايق صدا براي موتور خانه‌ها و محل‌هاي صدادار (دانه‌هاي 2 تا 40 ميليمتري)

-بعنوان عايق حرارت براي سردخانه‌ها، گرمخانه‌ها و پوشش لوله‌هاي حرارتي   (دانه‌هاي 2 تا 40 ميليمتر)

-براي استفاده كشاورزي در مناطق كم آب به دليل خاصيت جذب و نگهداري آب (از ذرات ريز تا دانه‌هاي 30 ميليمتري)

- برای صیقل دادن قطعات فلزی و ظروف نقره ای (ذرات غباری)

-براي رنگبري پارچه‌ها (قطعات 20 تا 50 ميليمتري)

-برای استفاده در ساختمان سدها، اسكله‌ها و پلها (ذرات پودر مانند)

نكته قابل توجه اينكه بتون ساخته شده از پوكه معدني علاوه بر سبكي ، در مقابل عوامل  مختلف محيطي نيز داراي استحكام و مقاومت فوق‌العاده‌اي مي‌باشد

مخلوط اين ماده با آهك شكفته تشكيل نوعي سيمان طبيعي را مي‌دهد كه در زير آب و بيرون آب سخت مي‌گردد -

-در صنعت سيمان مي‌توان از اين ماده معدني به عنوان يكي از اجزاء مهم تشكيل دهنده سيمان  استفاده نمود.

پوکه معدنی  با توجه وزن حجمی بسیار پایین (500-700 کیلوگرم بر متر مکعب) جزو مرغوب ترین پوکه معدنی کشور محسوب می¬شود. مصرف پوکه با توجه به مزایای بالای آن رو به گسترش است . از مهمترین ویژگی های پوکه میتوان به موارد زیر اشاره کرد: - وزن مخصوص پایین - عایق صدا، گرما و سرما - مقاوم در برابر انقباض و انبساط - ضد حشرات و موریانه - مقاوم در برابر آتش سوزی، بطوریکه تا دمای 760 درجه سانتیگراد هیچ تغییری در حجم و شکل آن بوجود نمی آید(نقطه ذوب:1342درجه سانتیگراد) انواع پوکه و موارد مصرف: ماسه ای(0-5 میلیمتر):ساخت بتن، بلوک زنی(دیواری و سقفی)، پرنمودن سطح لوله کشی های ساختمانی و ... عدسی(3-7 میلیمتر): تولید بلوک های سقفی بسیار سبک نخودی(5-12 میلیمتر): شیب دار کردن سقف ساختمان ها ، هم سطح نمودن کف طبقات و... فندقی(10-20 میلیمتر): همانند پوکه نخودی می باشد اما به عات سایز بزرگتر ارزانتر است. بادامی (10-30 میلیمتر): همانند پوکه نخودی و بادامی می باشد اما به عات سایز بزرگتر ارزانتر است. سنگ پوکه: تصفیه خانه های آب و فاضلاب، پل ها ، سدسازی ها و ...

وکه معدنی متشکل از گدازه های آتشفشان است که پس از رسیدن به سطح زمین سرد شده و به صورت دانه های ریز و درشت متخلخل تشکیل گردیده و دارای مشخصات زیر می باشد::
• کیفیت و استحکام بسیار بالاتر از پوکه لیکا و دماوند
بسیار بصرفه (هزینه ای تمام شده بسیار کمتر از پوکه لیکا و دماوند)
سبک و دوام طولانی (دارای وزن حجمی 550 کیلو گرم برمتر مکعب )
کاهش انتقال صدا
مقاوم در برابر انقباض و انبساط
ضد حشرات و موریانه
عایقی فوق العاده
عایق حرارت و برودت و ضد حریق) (نقطه ذوب 1342 درجه و تا 760- درجه مقاوم است) پوکه مصرفی در ترکیب با سیمان دارای قابلیت بالای نگهداری آب می باشد که موجب می شود مقاومت بتن ساخته شده بالا رود
وازمهمترین ویژگی این محصول استحکام بسیار بالادرترکیب با سیمان و وزن بسیارسبک میباشد مواردمصرف از این ماده ارزشمند برای شیب بندی پشت بام ,ساخت بلوک های سبک، موزاییک و پر کردن سطوح مختلف ساختمان و ... استفاده می شود
1_پوکه ماسه:به دلیل وزن بسیارکم نسبت به ماسه معمولی(شسته/رودخانه ای)درکارکاه هایساخت بتن ,بلوک زنی(دیواری/سقفی)وپرنمودن سطح لوله کشی های ساختمانی و ...مورداستفاده قرار می گیرد
2_پوکه عدسی:به دلیل اندازه ووزن بسیارکم درکارگاه های تولید بلوک های سقفی بسیار سبک مورد استفاده قرار میگیرد
3_پوکه نخودی:موارد مصرف زیادی داردازجمله شیب دارکردن سقف ساختمانها و هم سطح نمودن کف طبقات
4_پوکه بادامی: همانند پوک نخودی میبا شد و بعلت سایز بزرگتر قیمت کمتری هم دارد
5_پوکه مخلوط: مخلوطی از پوکه نخودی و بادامی میباشد
موارد مصرف سنگ پوکه در تصفیه خانه های آب و فاضلاب سد سازیها پلها و...مورد استفاده قرار می گیرد
سایز و وزن انواع پوکه معدنی قروه:
1_سنگ پوکه (سایز 7-25 سانتیمتر) (وزن در هر متر مکعب 400_500 )
2_پوکه بادامی ( سایز10-30 میلیمتر) (وزن در هر متر مکعب 500_550 )
3_پوکه مخلوط (سایز 10-20 میلیمتر) (وزن در هر متر مکعب 550_600 )
4_پوکه نخودی (سایز 5-12 میلیمتر ) (وزن در هر متر مکعب 550_600 )
5_پوکه عدسی (سایز 5-10 میلیمتر) (وزن در هر متر مکعب 600_650 )
6_ماسه ای ( سایز 0-5میلیمتر) (وزن در هر متر مکعب 800_850 )

پوکه معدنی سنگهای آتشفشانی و آذر آواری است و عمدتا در مناطق استانهای تهران ؛آذربایجان شرقی و سیستان بلوچستان دارای ذخائر مناسب است جهت استخراج ماده معدنی ابتدا توسط بلدوزر عملیات باطله برداری ، تسطیح و آماده سازی انجام شده و در صورت امکان عملیات پله بندی نیز صورت می گیرد مشخصات پله ها با ارتفاع متوسط ۶ متری و متناسب با ضخامت ماده معدنی ؛ با عرض پله  متناسب با محل مانور و رفت و آمد وسایل نقلیه و تجهیزات معدنی معمولا ۱۵ الی ۲۵ متر و طول سینه کار برابر طول جبهه کار و در حدود ۴۰ الی ۶۰ متر انتخاب میگردد. برداشت ماده معدنی با استفاده از بلدوزر و لودر صورت می گیرد و مواد معدنی به داخل کامیون بارگیری می شود . در برخی موارد بدلیل سستی واریزه معدنی عملیات استخراج و بارگیری با روش گودالی یا شیاری صورت می گیرد .بدین صورت که ماده معدنی از ابتدای سینه کار توسط لودر برداشت شده و به داخل کامیون واریز شده و به کارخانه حمل می شود . پوکه معدنی در عایق بندی بام ساختمانها و به عنوان مصالح سبک در محل های مورد نظر استفاده میشود…

بخش سوم :

سلام

سوالاتی زیادی در مورد پوکه معدنی مطرح کرده بودید؛ من هم تصمیم گرفتن در یک مطلب جواب شما عزیزان را بدهم:

در ایران دو نوع پوکه معدنی، بیشترین استفاده را دارد:1- اسکوریا(سنگ پای خودمون) 2-پومیس

اسکوریا: این نوع از پوکه معدنی در نواری از آذربایجان تا کردستان وجود دارد که معادن قروه از مهمترین مخازن این پوکه معدنی می باشد و بیشتر عزیزان در داخل کشور اسکوریا را با نام قروه می شناسند.

پومیس: این نوع از پوکه معدنی که در اغلب مناطق البرز خصوصاً البرز مرکزی قابل استخراج و نسبت به اسکوریا از کیفیت پائین تری برخوردار می باشد:

وزن حجمی پوکه های معدنی در حالت توده ای از 700 تا 1200 کیلوگرم در هر مترمکعب بوده و وزن حجمی دانه ای پوکه های معدنی در ایران معمولاً بالای 1100 کیلوگرم در هر مترمکعب می باشد؛ از این رو تولیدات آنها نسبت به سایر بتن های سبک با وزن بیشتری همراه می باشد و به همین سبب تولید کنندگان معمولاً با جداره نازکتری اقدام به تولیدمی کنند و همین موضع سبب افت شدید مقاومتی در این نوع بلوک سبک می شود و اخذ استاندارد هم بدون کسب مقاومت 25 کیلوگرم در هر متر مکعب امکان پذیر نیست.

البته من معتقدم متاسفانه تا به حال بر روی پوکه معدنی کار علمی منجر به استفاده نشده شاید زمانی هم تمامی پوکه های معدنی دارای استاندارد و گواهی نامه فنی شوند.