پی وسیله ای است كه بار و فشار وارد از نقاط مختلف ساختمان و همچنین بارهای اضافی را به زمین منتقل می كند . سطح پی باید به اندازه ای باشد که فشار وارده بر زمین بستر پی از مقاومت مجاز زمین تجاوز ننماید .وضعیت مطلوب پی موقعی است که به شکل مربع ساخته شود و ستون درست درمرکز آن قرار گیرد .

 

 

رعایت این وضعیت مطلوب ،به علت شرائطی خاص که ممکن است وجود داشته باشد ، پیوسته میسر نیست .بعنوان مثال گاهی اتفاق می افتد که سازه پیشنهادی باید با دیوارهای وپی های ساختمانهای مجاور هماهنگ طراحی شود . دراین موقع غالبا َ بارهای وارده از طرف ستونها درست در مرکز پی ، اگر به صورت منفرد درنظر گرفته شود ، وارد نمی آید. در این سری موارد پی های گسترده را بوسیله شناژبهم متصل می سازند .شناژ اتصالی بین نظیر تیری که بارهای وارده از طرف ستونها بر روی آن بعنوان بارهای منفرد تلقی میشود، عمل میکند. گاهی پی ها را به صورت تاوه های بتن مسلح می سازند . تاوه پی باید به اندازه ء کافی وسیع در نظر گرفته شود بنحوی که نیروی وارده بر سطح آن از مقاومت مجاز خاک بستر آن تجاوز نکند. این نوع پی ها به پی های یک پارچه یا رادیه جنرال موسوم هستند بخاطر این که این نوع پی برای ساختمانهای بزرگ کاربرد دارد ساختمان آنها معمولا َهمراه با گود برداری عمیق وبتن ریزی های حجیم می باشد
نوع خاصی از پی ها به نام پی های شناور موجود هستند . درواقع این پی، نوعی پی ترکیبی گسترده است که وزن خاک حاصله از گودبرداری محل آن تقریبا َ برابر با وزن سازه ای است که ایجاد می شود بنابراین از لحاظ تئوری ،ایجاد سازه هیچگونه تغییری در میزان بار وارده روی زمین را باعث نمی شود و لذا نشستی ایجادنخواهد شد .
پی سازی چند مرحله دارد :
1. آزمایش زمین از لحاظ مقاومت
2. پی كنی
3. پی سازی
انواع پی ها:
پی های منفرد :
پی های منفرد به پی هائی گفته می شود که بصورت مجزا و مستقل بار وارده را از یک ستون یا دیوار را تحمل کرده ، به زمین منتقل سازد .
پی گسترده مرکب :
پی های گسترده مرکب به پی هائی اطلاق میگردد که بارهای وارده از یک دیوار با یک یا چند ستون و یا بارهای وارده از چند ستون را تحمل میکند

افقی كردن پی ها (تراز كردن) :
برای تراز كردن كف پی ساختمانها از تراز های آبی استفاده می كنند در دیوارهای طویل چون كار شمشه و تراز كردن وقت بیشتری لازم دارد ، برای صرفه جویی در وقت از سه T می توان استفاده كرد بدین معنی كه T اول را با T دوم تراز می كنند و T سوم را در مسافت مسیر به طوری كه سه T در یك ردیف قرار بگیرد قرار می دهند از روی T اول و دوم كه با هم برابر هستند T سوم را میزان و برابر می كنند و پس از آنكه T سوم برابر شد T اول را بر می دارند و به فاصله بیشتری بعد از T سوم قرار می دهند ، دوباره T دوم و سوم را با T چهارم كه همان T اول می باشد برابر می كنند و دنباله این ترازها را تا خاتمه محل كار ادامه می دهند .
البته این طریق تراز كردن بیشتر در جاده سازی و زمین های پهناور به كار می رود .
شفته ریزی :
كف پی ها باید كاملا افقی و زاویهُ كف پی نسبت به دیوار پی باید 90 درجه باشد . اول كف پی را باید آب پاشید ، تا مرطوب شود و واسطهای بین زمین و شفته وجود نداشته باشد ، و سپس شفته را داخل آن ریخت .
شفته عبارت است از خاك و شن و آهك كه به نسبت 200 تا 250 كیلوگرم گرد آهك را در متر مكعب خاك مخلوط می كنند و گاهی هم در محلهایی كه احتیاج باشد پاره سنگ به آن می افزایند . شفته را در پی می ریزند و پس از اینكه ارتفاع شفته به 30 سانتیمتر رسید آن را در یك سطح افقی هموار می كنند و یك روز آن را به حالت خود می گذارند تا دو شود یعنی آب آن یا در زمین فرو رود و یا تبخیر گردد .
پس از اینكه شفته دو نم شد آن را با وزنهُ سنگینی می كوبند كه به آن تخماق میگویند و پس از اینكه خوب كوبیده شد دوباره شفته را به ارتفاع 30 سانتیمتر شروع می كنند و عمل اول را انجام می دهند . تكرار این عمل تا پر شدن پی ادامه دارد .
در ساختمان ها كه معمولاً در گود یا پی كنی عمل تراز كردن انجام میگیرد محل كار در پی كه پیچ و خم زیادی دارد و تراز كردن با شمشه و تراز مشكل می باشد از تراز شلنگی استفاده می كنند . بدین ترتیب یك شلنگ چندین متری را پر از آب می كنند به طوری كه هیچ گونه حباب هوایی در آن نباشد و آن را در پی محل هایی كه باید تراز گردد به گردش در می آورند و نقاط معین شده را با هم تراز می كنند . آب چون در لوله هایی كه به هم ارتباط دارند در یك سطح می ماند بنابراین چون شلنگ پر از آب می باشد در هر كجا كه شلنگ را به حركت در آورند آب دو لوله استوانه ای در یك سطح می باشد بنابراین دو نقطه مزبور با هم تراز می باشند بشرط آنكه مواظبت كنیم كه شلنگ در وسط بهم گره خوردگی یا پیچش پیدا نكرده باشد تا باعث قطع ارتباط سیال شود كه دیگر نمی توان در تراز بودن آنها مطمئن بود .