معمارکده 2012

همانطور كه می‌دانیم یكی از اصول معماری مدرن عملكردگرایی است؛ شعار فرم از عملكرد تبعیت می‌كند، بیانگر همین مطلب است، بنابراین در ساختمان‌های مدرن فضاهایی كه دارای یك عملكرد هستند به یك صورت بوده، نتایج حاصل از این تفكر ایجاد فضاهای یكنواخت و غیر قابل تغییری است. تنها تغییر عملكرد باعث تغییر فضا می‌شود. بحث اصلی بر سر تغییر در فضا است، ایده پلان آزاد مدرنیزم شبكه فضایی همگونی بوجود می آورد كه موقعیت‌های برابر برای ساكنین فراهم می‌آور، در حالی كه شرایط محیطی این فضاها یكسان نیستند، بنابراین در این جا به تناقض می‌رسیم! تناقضی كه معماری مدرن را زیر سوال می‌برد و آن این است كه چگونه می‌توان از فضاهای همگون و برابر در شرایط محیطی مختلف استفاده كرد؟!
درك زیست‌محیطی از فضاهای مسكونی، گوناگونی فضاهای با یك عملكرد را در شرایط محیطی به وسیله فرم‌های هوشمند سبب می‌شود، كه معماری بسیار پایدار بوده، تسهیلات مناسبی را برای ساكنان فراهم می‌آورد.
می‌توان معماری بومی را مثالی از این گونه فضاهای پایدار دانست؛ خصوصیات فضاهای پایدار عبارتند از:
1- عدم وجود مرزهای مشخص فضاها
2- نامنظم بودن فضاها
3- قابلیت تنظیم فضاها بر حسب شرایط محیطی
بنابراین فضاهای زیست محیطی فضاهایی هستند كه تغییر می‌كنند و اصولاً هر تغییر منتج از یك سری پارامتر است كه بر فضا تاثیر مستقیم گذاشته و باعث تغییر ناهمگونی آن می‌شود؛ این پارامترها را پارامترهای زیست محیطی می‌نامیم.
برقراری تعادل حرارتی بین بدن انسان و محیط اطرافش یكی از نیازهای اولیه برای تامین آسایش و سلامتی او است؛ برای برقراری این تعادل لازم است دمای پوست، علی رغم تغییرات زیاد درجه حرارت هوای مجاور بدن ثابت مانده و یا تنها به میزان بسیار اندكی تغییر کند. ایجاد چنین تعادلی به تركیب پارامترهای مختلف بستگی دارد، بعضی از این عوامل خصوصیات متابولیكی شخص به علاوه فعالیت فیزیكی، نوع لباس و عادت وی به هوای محیط هستند و پارامترهای دیگر از قبیل درجه حرارت هوا، تابش آفتاب، رطوبت و جریان هوا هستند كه به آنها پارامترهای زیست محیطی می‌گوییم.
می‌توان فضایهای زیست محیطی را به یك كوپه آتش تشبیه كرد كه طیفی از درجه حرارت و نور را به وجود می‌آورد كه به طور دینامیكی و فعال با جریان هوا و شرایط محیطی دیگر تغییر می‌كند. این فضاهای دینامیك، گوناگون و ناهمگون، شرایطی مناسب برای تمایلات شخصی ساكنین به وجود می‌آورند. گوناگونی در فضاهای زیست محیطی بیشتر در یك طیف (gradient) بروز می‌كند تا در تقسیمات مسلم بین فضاهای درونی و بیرونی و فضاهای سرد و گرم، مرطوب و خشك یا روشن و تاریك...؛ این برخورد با محیط رویكری پایدار به مسكن است